بلاگ
پنجشنبههای رادیو ردیف: نسخهبرداری فرامرز پایور از ردیف موسی معروفی
تمرکز نشست اول بر سندی بسیار مهم، دستنویسهای او از «ردیف موسی معروفی» از فرامرز پایور بود. در کتاب چاپ شده ردیف موسی معروفی، منشأ گوشههای ردیف بهروشنی ذکر نشده است. سند پایور، این منشأها را مشخص میکند و نقش یک متن میانجی را ایفا میکند که اتصال میان نخستین یادداشتهای موسی معروفی و آخرین متنهای چاپی او را نشان میدهد.
چند نقطه و نکته دربارهی ردیف موسی معروفی و استنساخ فرامرز پایور از این ردیف
همانطور که میدانیم ردیف موسی معروفی گردآوری او به قصد به دست دادن یک ردیف جامع است. اما تا کنون به درستی مشخص نبوده است که کتاب ردیف معروفی از کدام روایتها به دست آمده. بخشی از نادانستههای این ردیف در نسخهبرداری لطفالله مفخم پایان از ردیف موسی معروفی پاسخ مییابد و بخشی دیگر در نسخهبرداری فرامرز پایور در شش دفتر.
قطعهای برای سهتار و ارکستر
معرفی کتاب ردیف میرزاعبدالله، روایت ابوالحسن صبا در خراسان
احیای میراثی صد ساله: انتشار دستگاه همایون در سال ۱۴۰۳
اولین چیزی که فوراً خواننده را تحت تأثیر قرار میدهد، کیفیت فیزیکی این اثر و جزئیات و ظرافتهای چاپ آن است. همه چیز از کیفیت کاغذ گرفته تا کیفیت عکسها و طراحی گرافیکی و صفحهآرایی، این اثر را به معنای واقعی کلمه خاص و برجسته کرده است.
میرزاعبدالله صبا یا صبای میرزاعبدالله؟
سرانجام ردیف میرزاعبدالله به روایت و قلم ابوالحسن صبا که از مدتی قبل خجسته خبرِ پیدا شدنش در میان اسناد باقیمانده از فرامرز پایور به گوش میرسید، منتشر شد. مطابق راه و رسم معمول این روزها جشنی درخور برای رونمای کتاب گرفته بودند و برخی سرآمدان و نامآوران را به شادیانه فراخوانده بودند.
اپیزود ویژه: ۳۵ سال با گرامافون – قسمت ۳
مدت: ۲۵ دقیقه
در نیمهی دوم سال ۱۴۰۲ در خانهی پایور میزبان ۱۲ جلسه از نشستهای «پنجشنبههای رادیو ردیف» بودیم. در این سلسله برنامهها با شنیدن مفصل قطعات تاریخی و ضبطهای قدیمی، در فضایی جدی اما صمیمی و با گفتوگو و تبادل نظر، نگاه دوبارهای به تاریخ موسیقی ایران از اواخر دوران قاجار تا دورهی پهلوی اول انداختیم.
این قسمت روایت عباس سیدین است از تجربهی شرکت در نشستهای پنجشنبههای رادیو ردیف.
اپیزود ویژه: ۳۵ سال با گرامافون – قسمت ۲
مدت: ۲۱ دقیقه
در نیمهی دوم سال ۱۴۰۲ در خانهی پایور میزبان ۱۲ جلسه از نشستهای «پنجشنبههای رادیو ردیف» بودیم. در این سلسله برنامهها با شنیدن مفصل قطعات تاریخی و ضبطهای قدیمی، در فضایی جدی اما صمیمی و با گفتوگو و تبادل نظر، نگاه دوبارهای به تاریخ موسیقی ایران از اواخر دوران قاجار تا دورهی پهلوی اول انداختیم.
این قسمت روایت عباس سیدین است از تجربهی شرکت در نشستهای پنجشنبههای رادیو ردیف
اپیزود ویژه: ۳۵ سال با گرامافون – قسمت ۱
مدت: ۲۹ دقیقه
در نیمهی دوم سال ۱۴۰۲ در خانهی پایور میزبان ۱۲ جلسه از نشستهای «پنجشنبههای رادیو ردیف» بودیم. در این سلسله برنامهها با شنیدن مفصل قطعات تاریخی و ضبطهای قدیمی، در فضایی جدی اما صمیمی و با گفتوگو و تبادل نظر، نگاه دوبارهای به تاریخ موسیقی ایران از اواخر دوران قاجار تا دورهی پهلوی اول انداختیم.
این قسمت روایت عباس سیدین است از تجربهی شرکت در نشستهای پنجشنبههای رادیو ردیف.
فصل ۲: تاریخ ضبط موسیقی در ایران – قسمت ۱۳
مدت: ۵۶ دقیقه
با پایان یافتن جنگ جهانی دوم در ایران از سال ۱۳۲۴ شمسی مجدداً ضبط صفحات گرامافن از موسیقی ایران، ابتدا در خارج و سپس در داخل کشور از سر گرفته شد. رادیو و فیلمهای ناطق فارسی نیز که از چندسال پیش از آن آغاز به کار کرده بودند همراه با ضبط صفحات از این دوره به بعد موجب رونق هرچه بیشتر تولید موسیقی و به تبع آن ضبط و ثبت اصوات شدند که همه این موارد امروزه در حکم اسناد صوتی ارزشمند از تاریخ موسیقی ایران به شمار میرود. مرور اجمالی بر روند تاریخی این اسناد متکثر که تا اواسط دهه پنجاه نیز رو به افزایش بودند موضوع قسمت پایانی این فصل از پادکستهای رادیو ردیف است.
فصل ۲: تاریخ ضبط موسیقی در ایران – قسمت ۱۲
مدت: ۴۲ دقیقه
پس از آخرین ضبطهای تهران در دوره رضاشاه (۱۳۱۲ شمسی) تا پایان این دوره به دلیل عدم حضور هیچ شرکتی برای ضبط در ایران، هنرمندان موسیقی طی چهار سفر به خارج از کشور، آثارشان را بر صفحات گرامافن ضبط کردند. داستان این چهار سفر که به ترتیب در شهرهای حلب، برلین، بغداد و مجدداً حلب انجام شد موضوع دوازدهمین قسمت از فصل دوم پادکست رادیو ردیف است. با پایان یافتن این ضبطها عملاً تا چندسال بعد از اتمام جنگ جهانی دوم هیچ اثر رسمیای از موسیقی ایران ضبط نشده است.
پنجشنبههای رادیو ردیف: ضبطهای علیاکبرخان شهنازی
در دهه ۱۳۰۰ که موج تحولات اجتماعی و روح تجددطلبی ارکان گوناگون جامعه از جمله حیات موسیقایی آن را در بر گرفته بود، شهنازی نیز، با تهیهٔ یک برنامهٔ آموزشی، همچون هنرمندان دیگری نظیر علینقی وزیری و مرتضی نیداوود به تأسیس مدرسهٔ موسیقی اقدام کرد. این میل به همراهی با جنبههای نوینِ جامعهٔ ایرانی در آثار و شیوهٔ نوازندگی او نیز بازتاب یافته است.