رادیو ردیف
اپیزود ویژه: ۳۵ سال با گرامافون – قسمت ۳
مدت: ۲۵ دقیقه
در نیمهی دوم سال ۱۴۰۲ در خانهی پایور میزبان ۱۲ جلسه از نشستهای «پنجشنبههای رادیو ردیف» بودیم. در این سلسله برنامهها با شنیدن مفصل قطعات تاریخی و ضبطهای قدیمی، در فضایی جدی اما صمیمی و با گفتوگو و تبادل نظر، نگاه دوبارهای به تاریخ موسیقی ایران از اواخر دوران قاجار تا دورهی پهلوی اول انداختیم.
این قسمت روایت عباس سیدین است از تجربهی شرکت در نشستهای پنجشنبههای رادیو ردیف.
اپیزود ویژه: ۳۵ سال با گرامافون – قسمت ۲
مدت: ۲۱ دقیقه
در نیمهی دوم سال ۱۴۰۲ در خانهی پایور میزبان ۱۲ جلسه از نشستهای «پنجشنبههای رادیو ردیف» بودیم. در این سلسله برنامهها با شنیدن مفصل قطعات تاریخی و ضبطهای قدیمی، در فضایی جدی اما صمیمی و با گفتوگو و تبادل نظر، نگاه دوبارهای به تاریخ موسیقی ایران از اواخر دوران قاجار تا دورهی پهلوی اول انداختیم.
این قسمت روایت عباس سیدین است از تجربهی شرکت در نشستهای پنجشنبههای رادیو ردیف
اپیزود ویژه: ۳۵ سال با گرامافون – قسمت ۱
مدت: ۲۹ دقیقه
در نیمهی دوم سال ۱۴۰۲ در خانهی پایور میزبان ۱۲ جلسه از نشستهای «پنجشنبههای رادیو ردیف» بودیم. در این سلسله برنامهها با شنیدن مفصل قطعات تاریخی و ضبطهای قدیمی، در فضایی جدی اما صمیمی و با گفتوگو و تبادل نظر، نگاه دوبارهای به تاریخ موسیقی ایران از اواخر دوران قاجار تا دورهی پهلوی اول انداختیم.
این قسمت روایت عباس سیدین است از تجربهی شرکت در نشستهای پنجشنبههای رادیو ردیف.
فصل ۲: تاریخ ضبط موسیقی در ایران – قسمت ۱۳
مدت: ۵۶ دقیقه
با پایان یافتن جنگ جهانی دوم در ایران از سال ۱۳۲۴ شمسی مجدداً ضبط صفحات گرامافن از موسیقی ایران، ابتدا در خارج و سپس در داخل کشور از سر گرفته شد. رادیو و فیلمهای ناطق فارسی نیز که از چندسال پیش از آن آغاز به کار کرده بودند همراه با ضبط صفحات از این دوره به بعد موجب رونق هرچه بیشتر تولید موسیقی و به تبع آن ضبط و ثبت اصوات شدند که همه این موارد امروزه در حکم اسناد صوتی ارزشمند از تاریخ موسیقی ایران به شمار میرود. مرور اجمالی بر روند تاریخی این اسناد متکثر که تا اواسط دهه پنجاه نیز رو به افزایش بودند موضوع قسمت پایانی این فصل از پادکستهای رادیو ردیف است.
فصل ۲: تاریخ ضبط موسیقی در ایران – قسمت ۱۲
مدت: ۴۲ دقیقه
پس از آخرین ضبطهای تهران در دوره رضاشاه (۱۳۱۲ شمسی) تا پایان این دوره به دلیل عدم حضور هیچ شرکتی برای ضبط در ایران، هنرمندان موسیقی طی چهار سفر به خارج از کشور، آثارشان را بر صفحات گرامافن ضبط کردند. داستان این چهار سفر که به ترتیب در شهرهای حلب، برلین، بغداد و مجدداً حلب انجام شد موضوع دوازدهمین قسمت از فصل دوم پادکست رادیو ردیف است. با پایان یافتن این ضبطها عملاً تا چندسال بعد از اتمام جنگ جهانی دوم هیچ اثر رسمیای از موسیقی ایران ضبط نشده است.
فصل ۲: تاریخ ضبط موسیقی در ایران – قسمت ۱۱
مدت: ۵۳ دقیقه
ادامه روند ضبط صفحات گرامافن در ایران حدفاصل سالهای ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۲ شمسی موضوع یازدهمین قسمت رادیو ردیف است. در این چهار سال، طی پنج نوبت از موسیقیدانان ایرانی آثار متعددی روی صفحات گرامافن ۷۸ دور در تهران ضبط شده که در این شماره به مرور آنها پرداختهایم. نوبت پایانی این ضبطها که در اواخر تابستان و اوایل پاییز ۱۳۱۲ انجام شد آخرین نوبت ضبطی است که در زمان رضاشاه در ایران صورت گرفته است و پس از آن تا مدتی بعد از جنگ جهانی دوم یعنی حدود ۱۴ سال بعد هیچ مجلس ضبطی از موسیقی ایرانی در ایران برگزار نشد.
فصل ۲: تاریخ ضبط موسیقی در ایران – قسمت ۱۰
مدت: ۵۱ دقیقه
سال ۱۳۰۷ شمسی پربارترین سال ضبط موسیقی در دوره پهلوی اول بود. در این سال، چهار مجلس ضبط توسط چهار کمپانی مشهور اروپایی (هیزمسترز ویس، کلمبیا، پَته و پولیفن) در تهران ترتیب یافت و آثار قابل توجهی بر صفحات گرامافن ۷۸ دور نقش بست. همچنین این آثار نخستین ضبطهایی بود که با استفاده از تقویت الکتریکی صوت انجام میشد و نقطه عطفی در کیفیت صوتی آثار بهجامانده از موسیقی ایران به شمار میآمد. دهمین شماره از فصل دوم پادکستهای رادیو ردیف درباره این سال پربار است.
قسمت ویژه: جشن انتشار لیلاخانم و زلفای یارم
مدت: ۴۶ دقیقه
پنجشنبه ۷ دی ۱۴۰۲، در جشن رونمایی دو کتاب تازه، میزبان گروهی از مخاطبان خانهی پایور بودیم. دو کتاب پارتیتور و پارتهای «لیلا خانم» و «زُلفایْ یارُم» از مجموعهی ترانههای بیرجندی با تنظیم فرامرز پایور منتشر شده است. جلسهی رونمایی با خوشامدگویی «فرشید نجاریان» آغاز شد. سپس آقای «احسان سلیمانیها» مدیرعامل موسسهی منظومهی خرد دربارهی خانهی پایور صحبت کرد. سپس «علی صمدپور» مدیرعامل خانهی پایور دربارهی فعالیتهای جاری توضیح داد. «آروین صداقتکیش» مطالب مهمی با عنوان «پایور و محلیهایش» ارائه داد. همچنین «سیما بینا»، خوانندهی این دو اثر به صورت آنلاین به ما پیوست و با هم گفتگویی داشتیم.
فصل ۲: تاریخ ضبط موسیقی در ایران – قسمت ۹
مدت: ۵۲ دقیقه
از سال ۱۲۹۳ شمسی تا ۱۲ سال بعد هیچ اثری از موسیقی ایرانی روی صفحات گرامافن ضبط نشد اما چندسالی پس از اتمام جنگ جهانی اول بود که با روی کار آمدن رضاشاه، مسیر پیشرفت غربگرایانه کشور بیش از پیش هموار شد و در این مسیر، فعالیت کمپانیهای متعدد ضبط صفحه که از ۱۳۰۵ شمسی مجددا آغاز به کار کرده بودند، به تدریج صفحه را از کالایی تجملی، آنچنان که در دوره قاجار بود، به رسانهای فرهنگی – موسیقایی بدل کرد. موضوع نهمین قسمت از فصل دوم پادکستهای رادیو ردیف مروری بر ضبطهای آغازین دورهی پهلوی اول در سالهای ۱۳۰۵ و ۱۳۰۶ شمسی است.
فصل ۲: تاریخ ضبط موسیقی در ایران – قسمت ۸
مدت: ۴۶ دقیقه
آخرین ضبطهای بهجامانده از دورهی قاجار یادگار سفر پنج نفر از هنرمندان به تفلیس در بهار ۱۲۹۳ شمسی است؛ باقرخان، درویشخان، طاهرزاده، اقبال و دوامی. بررسی آثار ضبطشده و داستان این سفر که روایتکننده آخرین ضبطهای هنرمندان مشهور دوره قاجار است، موضوع هشتمین قسمت از فصل دوم پادکستهای رادیو ردیف است.
فصل ۲: تاریخ ضبط موسیقی در ایران – قسمت ۷
مدت: ۵۲ دقیقه
موضوع هفتمین قسمت از فصل دوم پادکستهای رادیو ردیف، بررسی چهارمین نوبت ضبط صفحات گرامافن در دوره قاجار است. این ضبطها که در پاییز سال ۱۲۹۱ شمسی در تهران انجام شده حاوی نخستین اجراهای بهیادگارمانده از ساختههای عارف قزوینی، آخرین نواختههای ضبطشده از آقاحسینقلی، نخستین و آخرین نمونههای بهجامانده از صدای بانوان خواننده در عصر قاجار و چندین موضوع مهم تاریخی دیگر است که مروری بر آنها را میتوانید در این قسمت پادکست رادیو ردیف بشنوید.
فصل ۲: تاریخ ضبط موسیقی در ایران – قسمت ۶
مدت: ۴۵ دقیقه
دومین سفر هنرمندان موسیقی برای ضبط صفحه به خارج از ایران، داستان مسافرت هشت تن از موسیقیدانان مشهور دوره قاجار است که در بهار سال ۱۲۸۸ شمسی به لندن رفتند. ضبطهای این دوره یکی از مجموعههای غنی بهجامانده از موسیقی دوره قاجار است که در قسمت ششم فصل دوم پادکست رادیو ردیف بررسی و مرور شده است.