رادیو ردیف

مدت: ۴۶ دقیقه
نخستین سفر هنرمندان موسیقی ایران برای ضبط صفحه به خارج از کشور (پاریس، ۱۲۸۶ شمسی) و مرور اتفاقات، اسناد و آثار ضبط‌شده در این سفر، موضوع پنجمین شماره از فصل دوم پادکست‌های رادیو ردیف است. نخستین مواجهه‌ی موسیقی‌دانان ایرانی با تمدن غرب در سال‌های آغازین قرن بیستم و مشکلات مالی پیش‌آمده پس از بازگشت از سفر که تکثیر و تولید تعدادی از آثار ضبط‌شده در پاریس را در هاله‌ای از ابهام فروبرده است، از نکات پیرامونی این رخداد مهم به شمار می‌رود.

مدت: ۴۶ دقیقه
ادامه موضوع ضبط‌های سال ۱۲۸۴ شمسی همراه بررسی دیگر نمونه‌های صوتی به‌جامانده از هنرمندان در این سال، که عملاً مکمل شماره قبلی است، موضوع قسمت چهارم فصل دوم پادکست رادیو ردیف است. با توجه به تنوع عناوین، هنرمندان و گونه‌های ضبط‌شده در این آثار، ضمن مرور محتوای متنوع آنها، برخی نمونه‌های صوتی به‌یادگارمانده نیز در این شماره قابل شنیدن است.

مدت: ۵۵ دقیقه
قسمت سوم به موضوع اختراع صفحه گرامافن و شرح روش ضبط و پخش صدا و تولید صنعتی آن اختصاص دارد. ورود گرامافن به خاورمیانه و مرور اسناد به‌جامانده از ضبط‌های ایران فرهنگی در سال‌های آغازین قرن بیستم و در ادامه آن آغاز فعالیت کمپانی گرامافن در تهران و چگونگی شکل‌گیری نخستین ضبط‌ها در سال ۱۲۸۴ شمسی، از دیگر بخش‌هایی است که در این قسمت مورد بررسی قرار گرفته است.

مدت: ۴۱ دقیقه
در قسمت دوم به مرور تاریخی ورود فنوگراف (نخستین دستگاه ضبط و پخش صدا روی استوانه مومی) به ایران در دوره قاجار پرداخته‌ایم. از دربار ناصری و مظفری تا منزل رجال نامدار این دوره. در کنار مرور تاریخی اسناد مکتوب، مجموعه‌ها و نمونه‌های شناخته‌شده و بازیافت شده نیز همراه پخش صداهایی از آنها معرفی شده‌اند.

مدت: ۳۹ دقیقه
مروری بر تلاش‌های صورت‌گرفته از اواسط قرن نوزدهم‌ میلادی که نهایتا به اختراع فنوگراف، دستگاه ضبط و پخش صدا روی ورق قلع و پس از آن استوانه مومی، توسط توماس آلوا ادیسُن در سال ۱۸۷۷م منجر شد، آغازی است بر فصل دوم پاکست‌های رادیو ردیف با موضوع تاریخ ضبط موسیقی در ایران. به موازات معرفی این دستگاه و انواع پیشرفته‌تر آن، در این قسمت شرحی اجمالی از نحوه کار این فن‌آوری و ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فرد آن نیز آمده است.

مدت: ۴۹ دقیقه
در تغییر بزرگی مثل انقلاب فقط نظام سیاسی عوض نمی‌شود. اما درست مثل یک انقلاب، تغییرات حیات موسیقایی هم ریشه‌هایی در دنیای ایده‌ها دارند. چرا بخشی از موسیقیدانان اواخر دوره‌ی پهلوی فکر می‌کردند رابطه‌ی موسیقی با جامعه کم شده؟ چرا گروهی می‌خواستند جلوی انحراف را بگیرند؟ انحراف از چه‌چیزی؟

مدت: ۵۱ دقیقه
با وقوع انقلاب فرامرز پایور (و تقریباً‌ یک نسل کامل از موسیقیدان‌های ایرانی) برای مدت طولانی و بعضی برای همیشه از صحنه کنار رفتند و نسل تازه‌ای جانشین آنها شد؛ و بعد هم روایتی از چرایی و چگونگی این تحول شکل گرفت که چند دهه است تکرار می‌شود. این روایت چیست؟

مدت: ۴۳ دقیقه
فرامرز پایور در زمانه‌ای حساس وارد دنیای موسیقی ایرانی شد و با ترکیبی از هوشیاری تاریخی و ویژگی‌های شخصی آثار صوتی و مکتوبی خلق کرد که امروز بقایای آنها را در اسناد او می‌بینیم. نگاهی گذرا به کارنامه‌ی او هنرمند بی‌قراری را نشان می‌دهد که از یک سو با میراث موسیقایی مردمش دست‌وپنجه نرم می‌کند و از سوی دیگر به دنبال راهی برای ترسیم آینده است.

مدت: ۵۲ دقیقه
با درگذشت فرامرز پایور ظاهراً پرونده‌ی کاری یکی از اساتید موسیقی ایرانی بسته شد. اما گروهی از موسیقی‌دانان پس از مرگش به دنبال بررسی آثار به‌جا مانده از او به اسناد پایور می‌رسند؛ اسنادی که چه از نظر حجم و مقدار، و چه از نظر محتوا فراتر از چیزی است که تصور می‌کردند.